مجازات جرم توهین در قانون جمهوری اسلامی ایران
توهین به عنوان یکی از جرائم مطرح در حقوق کیفری ایران، موضوعی است که می‌تواند حقوق فردی و اجتماعی اشخاص را مورد تهدید قرار دهد. قانونگذار ایرانی با توجه به اهمیت حفظ کرامت و شخصیت انسان‌ها، مقرراتی را در قانون مجازات اسلامی وضع کرده است تا از این طریق از بروز توهین و اهانت جلوگیری نموده و در صورت وقوع، با مجرم برخورد کند.
برای رزرو مشاور در رابطه با یهترین وکیل حقوقی در تهران (خانم مینا نیسی) جرم توهین و مجازات آن فرم زیر را تکمیل نمایید:
توهین را می‌توان هرگونه رفتار یا اظهاری دانست که با هدف تحقیر، خوار کردن یا اهانت به شخص دیگری صورت گیرد. توهین می‌تواند به صورت کلامی، نوشتاری، اشاره، تصویر یا هر وسیله ارتباطی دیگری باشد.
ماده قانونی توهین
بر اساس ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، هر کس به طریقی علیه دیگری توهین کند به نحوی که موجب تحقیر وی شود و این توهین در ملاء عام صورت گیرد، به حبس تا شش ماه یا جزای نقدی محکوم می‌شود. اگر توهین در غیر ملاء عام صورت گیرد، مجازات آن نصف مجازات توهین در ملاء عام خواهد بود.
مجازات توهین به مقامات و مسئولین
در صورتی که توهین به مقامات دولتی، نمایندگان مجلس و سایر مسئولین در حین انجام وظیفه باشد، مجازات‌ها متفاوت است. به موجب ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، توهین به رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و دیگر مقامات به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی محکوم می‌شود.
مجازات توهین در فضای مجازی
با گسترش فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، توهین در این فضاها نیز شکل جدیدی به خود گرفته است. قانونگذار در ماده ۱۸ قانون جرائم رایانه‌ای به این موضوع پرداخته و مجازات‌هایی را برای توهین از طریق وسایل ارتباط جمعی و رسانه‌های الکترونیکی در نظر گرفته است.
مراحل شکایت از توهین
برای شکایت از جرم توهین، شاکی باید به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه کرده و شکایت خود را تنظیم نماید. پس از طی مراحل قانونی و تحقیقات اولیه، پرونده برای رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال می‌شود.
دفاعیات متهم به توهین
متهم به توهین می‌تواند دفاعیاتی را ارائه دهد که برخی از آن‌ها عبارتند از: انکار توهین، اثبات نداشتن قصد توهین یا تحقیر، ادعای اشتباه در شناسایی متهم، و ادعای استفاده از حق دفاع مشروع.
موارد استثنا
در مواردی که توهین در قالب نقد منصفانه و بدون قصد توهین صورت گیرد، می‌تواند از شمول جرم خارج باشد. همچنین، اگر توهین در راستای انجام وظیفه قانونی صورت گرفته باشد، ممکن است مجازاتی در پی نداشته باشد.
جبران خسارت معنوی
علاوه بر مجازات‌های کیفری، شخص متضرر از توهین می‌تواند تقاضای جبران خسارت معنوی نیز بنماید. دادگاه می‌تواند با توجه به شرایط و حد و میزان توهین، مبلغی را به عنوان دیه یا غرامت معنوی به شاکی اختصاص دهد.
| نوع توهین | مجازات |
| توهین ساده | شلاق تا ۷۴ ضربه یا جزای نقدی ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال |
| توهین مشدد | حبس ۳ تا ۶ ماه یا شلاق تا ۷۴ ضربه یا جزای نقدی ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال |
نحوه شکایت و رسیدگی به جرم توهین
پس از تعریف جرم توهین و بیان مجازات انواع توهین یعنی توهین به افراد عادی و توهین به اشخاص حقوقی ، در این بخش از مقاله به توضیح نحوه شکایت و رسیدگی به جرم توهین پرداخته و مراحل رسیدگی به این جرم را مورد بررسی قرار می دهیم. نحوه شکایت و رسیدگی به جرم توهین به شرح زیر می باشد:
۱اولین مرحله شکایت و رسیدگی به جرم توهین، تقدیم شکوائیه توهین می باشد. این شکوائیه باید در دفتر خدمات قضایی ثبت شده و برای دادسرا ارسال شود.
۲بعد از ثبت شکایت توهین و ارسال پرونده به شعبه دادسرا، دادسرا با بررسی محتویات پرونده ، چنانچه نظر بر وقوع جرم توهین داشته باشد، قرار جلب به دادرسی صادر کرده و پس از تایید دادستان و صدور کیفرخواست برای دادگاه ارسال می شود. برای صدور حکم مجازات اعاده حیثیت نیز به همین ترتیب رسیدگی می شود .
۳در مرحله دادگاه، وقت رسیدگی تعیین و از طریق سامانه ثنا به طرفین ابلاغ می شود. سپس جلسات رسیدگی دادگاه شروع شده و قاضی پرونده توهین به دلایل شاکی و مشتکی عنه رسیدگی نموده و چنانچه نظر بر ارتکاب جرم توسط متهم داشته باشد، حکم بر محکومیت به جرم توهین صادر می نماید.
۴حکم محکومیت توهین، ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان بوده و رای دادگاه تجدیدنظر قطعی می باشد.
نتیجه‌گیری
حفظ حرمت و کرامت افراد از اصول بنیادین جامعه است و قانونگذار ایرانی با وضع مقرراتی در خصوص جرم توهین، تلاش کرده است تا این اصل را تضمین نماید. مجازات‌های مقرر در قانون برای توهین، نشان‌دهنده اهمیت این موضوع و تلاش برای جلوگیری از تعرض به حقوق دیگران است. افراد باید با آگاهی از حقوق و تکالیف خود در قبال دیگران، از هرگونه رفتار یا گفتاری که ممکن است موجب توهین و اهانت شود، پرهیز کنند.
